تهویه مطبوع ورزشگاه های جامجهانی 2022 قطر
جام جهانی فوتبال 2022 برای نخستین بار در منطقه خاورمیانه که دارای شرایط آب و هوایی بسیار گرم است برگزار میگردد. این موضوع یکی از بحث برانگیزترین موضوعات جام جهانی از زمان مشخص شدن قطر به عنوان میزبان این مسابقات بوده است. با توجه به موقعیت جغرافیایی و آب و هوای گرم کشور قطر، بازیکنان فوتبال نمیتوانند بهترین عملکرد خود را داشته باشند و همچنین هواداران نیز در این شرایط از بازی لذت کافی را نمی برند. در نتیجه وجود یک سیستم تهویه مطبوع کارآمد اجباری خواهد بود.
جام جهانی 2022 در استادیوم های دارای تهویه مطبوع قطر درحال برگزاری میباشد که این استادیوم ها با بکارگیری طراحی ساختمانی ویژه که جلوی ورود هوای گرم به استادیوم را میگیرد و همچنین با روش خنک کاری نقطه ای (spot cooling) تهویه و خنک می شوند.
تهویه مطبوع ورزشگاه های روباز قطر
معمولا سیستم های تهویه مطبوع برای مکان های بسته طراحی میشوند که از هوای برگشتی استفاده می کنند اما تهویه هوای استادیوم های روباز که هوای محیط پیرامون به طور مداوم وارد آن می شوند بسیار دشوار است. چنین سیستم های تهویه مطبوعی به ظرفیت خنک کاری قابل توجهی نیاز دارند که علاوه بر مصرف بالای برق، هزینه های نصب و نگهداری آن ها نیز بسیار بالا خواهد بود و در واقع توجیه اقتصادی نخواهند داشت. با این وجود، هشت استادیوم روباز قطر دارای تهویه مطبوع هستند و روش استفاده شده در آن ها برای بسیاری از کارشناسان تهویه بسیار قابل توجه است.
تهویه مطبوع ورزشگاه های جام جهانی قطر چگونه کار می‌کنند؟
تهویه و خنک کاری ورزشگاه های قطر با سه روش انجام شده است:
1. جلوگیری از نفوذ هوای گرم: اولین چالش خنک کاری استادیوم ها، جلوگیری از ورود هوای گرم محیط به فضای داخلی آن است. بنابراین طراحی نمای استادیوم ها به نحوی انجام گرفته که باعث منحرف شدن هوای گرم بیرون و عدم ورود آن به داخل استادیوم ها شود. در نتیجه ضمن محافظت در برابر باد، نفوذ هوای گرم به حداقل رسیده و ورزشگاه به یک فضای بسته که امکان تهویه کردن آن وجود دارد، تبدیل میشود. در شکل زیر نمای بیرونی ورزشگاه الجنوب و چگونگی منحرف کردن هوای گرم ورودی نشان داده شده است.
2. خنک کاری نقطه ای: استادیوم های فوتبال با توجه به ظرفیت حدود 40 هزار نفری و تحرک و هیجان زیاد بازیکنان و هواداران، مقدار گرمای ساطع شده بسیار زیادی خواهد داشت که نیازمند ظرفیت غیر قابل تصوری برای خنک کاری می باشند. اما چون تمامی قسمت های ورزشگاه اشغال نشده، از خنک کاری نقطه ای برای محل نشستن تماشاگران استفاده شده که منجر به کاهش ظرفیت و انرژی مورد نیاز میشود. به این صورت که زیر صندلی تماشاگران تعدادی پخش کننده هوا تعبیه شده که هوا را با سرعت کمی عبور دهند.
علاوه بر آن در پشت آخرین ردیف صندلی تماشاگران تعدادی گریل برای هوای برگشت تعبیه شده که فشار منفی ایجاد می نمایند. در نتیجه هوای خنک خارج شده از دریچه ها پس از خنک کردن تماشاگران به جای پراکنده شدن در محیط ورزشگاه به سمت کانال های هوای برگشت سیستم تهویه هدایت میگردد. در نهایت با استفاده از این روش، هوا حداکثر تا ارتفاع دو متری بالای صندلی های تماشگران خنک میگردد و ظرفیت خنک کاری مورد نیاز کاهش می یابد.
3. حباب هوای خنک: برای خنک کردن زمین فوتبال دریچه های دیفیوزری که گرداگرد زمین فوتبال نصب شده اند استفاده شده است. این دیفیوزرها قادرند هوا را با زاویه و سرعت مشخص و تا حوالی مرکز زمین فوتبال پرتاب کنند. هوای خنک بدون اختلال در بازی به ارتفاع حدود دو متری از زمین مسابقه پرتاب میگردد و سپس در اثر اختلاف چگالی با هوای گرم از بالا به سمت پایین ریزش کرده و یک حباب هوای خنک بالای زمین فوتبال تشکیل میدهد و کل زمین و بازیکنانش را به طور موثری خنک میکند.
به طور کلی تهویه مطبوع ورزشگاه ها و استادیوم‌های بزرگ و روباز، به انرژی زیادی نیاز دارد که به نوبه خود باعث افزایش انتشار کربن میشود. بنابراین، طراحان ورزشگاه ها راهکارهای زیر را برای به حداقل رساندن مصرف انرژی اجرا کرده اند:
- خنک کاری نقطه ای: مکان های غیر ضروری خنک نمی شوند و نیاز سرمایشی کاهش می یابد.
- رنگ روشن ورزشگاه: به جای جذب گرما، گرما منعکس میشود.
- چرخش هوا: خنک کردن هوای برگشتی به توان کمتری نسبت به خنک کاری هوای بیرون نیاز دارد.
- طراحی استادیوم: سعی گردیده ورود نور خورشید و هوای گرم به داخل استادیوم ها به حداقل برسد.
در نهایت می توان گفت سیستم تهویه مطبوع استادیوم های جام جهانی قطر، آینده ورزشگاه های رو باز است و میتواند فرصت جدیدی را برای کشورهای گرم و مرطوب برای ساختن استادیوم‌هایی مناسب برای فعالیت در محیط های باز فراهم کند. البته باید اشاره کرد که ساخت این ورزشگاه ها به هزینه ی بسیار گزافی نیاز خواهد داشت.
تکنولوژی روز دنیا. آفرین به این پیشرفت